Karfitsa / Ποιοί είναι αυτοί;
Έχω προσφάτως, αναφέρει δημοσίως ότι είναι φυσιολογικό, κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού εξαιτίας της πανδημίας, να έχουμε δυσφορία, στεναχώρια ή κάποιο άλλο αρνητικό συναίσθημα. Με άλλα λόγια, τα συναισθήματα αυτά δεν είναι ενδεικτικά μιας αρχόμενης ψυχικής νόσου. Τότε γιατί κατακλύζουν τα παραδοσιακά και τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης οι επαγγελματίες του χώρου της ψυχικής υγείας; Προφανώς, υπάρχει ζήτηση. Μια μερίδα του κόσμου έχει φόβους ή σκέψεις που αφορούν τη διατήρηση της ψυχικής υγείας και θέλει να ακούσει τη γνώμη των ειδικών. Τί είδους, όμως, πρέπει να είναι αυτοί οι ειδικοί; Ειδικοί ως προς τη θεραπεία της ψυχικής νόσου ή ειδικοί ως προς τη διατήρηση της ψυχικής υγείας; Αν ισχύει το δεύτερο, ποιοί είναι αυτοί;
Στην Πολιτεία ο Πλάτωνας προτείνει η άσκηση μιας επιστήμης να συνδυάζεται με αυτή μίας άλλης. Ως παράδειγμα θα αναφέρω την άσκηση της Ιατρικής σε συνδυασμό με αυτήν της Φιλοσοφίας. Επιλέγω τη Φιλοσοφία, επειδή είναι, ίσως, η τελευταία επιστήμη την οποία θα σκεφτόταν κανείς σήμερα, αλλά και γιατί, όταν το αντικείμενο είναι η διατήρηση της ψυχικής υγείας, η Φιλοσοφία είναι η τελευταία επιστήμη που θα έπρεπε κανείς να ξεχνά. Ο Αριστοτέλης, άλλωστε, έχει γράψει εξονυχιστικά για τις αρετές και τις συνέπειες της έλλειψής τους, ως προς τα συναισθήματα και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Ο ίδιος φιλόσοφος έχει γράψει κάτι το οποίο μοιάζει παράδοξο με βάση τα σημερινά δεδομένα. Προτείνει τον προσανατολισμό του ατόμου προς την ευδαιμονία αντί της ευτυχίας. Εξηγεί γράφοντας ότι η δεύτερη μπορεί να είναι αποτέλεσμα τύχης, ενώ η πρώτη εξαρτάται αποκλειστικά από το άτομο. Σύμφωνα με τον ορισμό του φιλοσόφου, ευδαίμων είναι αυτός ο οποίος λειτουργεί με γνώμονα την αρετή. Όταν προκύπτουν προβλήματα ή περιορισμοί στην καθημερινότητα, το άτομο το οποίο ακολουθεί την αριστοτελική πρόταση, όντας λιγότερο ευαίσθητο στις αλλαγές της τύχης, έχει λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξει αρνητικά συναισθήματα ή να επιτρέψει σε αυτά να εξελιχθούν.
Θα ήταν, ακόμη, χρήσιμο οι ειδικοί τους οποίους αναζητούμε να έχουν γνώσεις Θεολογίας. Η σχέση ή η μη σχέση του ατόμου με μια ανώτερη ύπαρξη μοιάζει αδύνατο να αφήνει ανέπαφες τις νοητικές και συναισθηματικές λειτουργίες. Έχω συναντήσει ανθρώπους, οι οποίοι γεμάτοι χαρά αναφέρονται στην πίστη τους στον Θεό, αλλά και ανθρώπους οι οποίοι γεμάτοι αυτοπεποίθηση αναφέρουν ότι δεν υπάρχει κανένας θεός. Από τη στιγμή που οι θρησκείες ορίζουν με συγκεκριμένους τρόπους το θάνατο και την ύπαρξη μεταθανάτιας ζωής, η σχέση ή η μη σχέση με μια ανώτερη ύπαρξη αποκτά βαρύνουσα θέση σε μια εποχή, η οποία χαρακτηρίζεται από το φόβο νόσησης. Αλλιώς αντιλαμβάνεται το ενδεχόμενο νόσησης το άτομο που πιστεύει στη Θεία Πρόνοια και στη μεταθανάτια ζωή, και αλλιώς το άτομο που πιστεύει ότι είναι μοναδικός κύριος του εαυτού του και ότι ο θάνατος ισούται με τέλος.
Ποιοί είναι, λοιπόν, αυτοί οι ειδικοί; Πριν λίγες μέρες, παρακολούθησα τη συνέντευξη ενός ανθρώπου που έχει σπουδές Ψυχολογίας και Θεολογίας. Οι γνώσεις του επεκτείνονται στα πεδία της Φιλοσοφίας και της Κοινωνιολογίας. Η τελευταία επιστήμη βοηθάει στο να αντιληφθούμε τους λόγους για τους οποίους αποφεύγει κανείς, σήμερα, την ενασχόληση με τη Θεολογία και τη Φιλοσοφία. Δε θα αποκαλύψω το όνομά του, για να μη θεωρηθεί το άρθρο ως απόπειρα προβολής του συγκεκριμένου ατόμου, αλλά και για να μη στερήσω από τον αναγνώστη τη χαρά της αναζήτησης.
